Naturalni wrogowie mszyc i przędziorków – ekologiczne sposoby ochrony roślin
Naturalni wrogowie mszyc i przędziorków – ekologiczne sposoby ochrony roślin
Mszyce i przędziorki to jedne z najczęściej spotykanych szkodników w ogrodach i uprawach pod osłonami. Ich obecność może prowadzić do poważnych uszkodzeń roślin, zahamowania wzrostu, a nawet całkowitego zniszczenia plonów. Zamiast sięgać po chemiczne środki ochrony roślin, coraz więcej ogrodników i rolników decyduje się na wykorzystanie naturalnych wrogów tych szkodników. Poznaj skuteczne, ekologiczne metody walki z mszycami i przędziorkami!
Jak naturalnie zwalczyć przędziorki?
Czym są przędziorki i jakie zagrożenie stanowią?
Przędziorki to niewielkie roztocza (ok. 0,5 mm długości), które występują zarówno w uprawach szklarniowych, jak i na roślinach rosnących na świeżym powietrzu. Najczęściej spotykanymi gatunkami są:
- Przędziorek chmielowiec (Tetranychus urticae) – zielony z ciemnymi plamkami po bokach.
- Przędziorek szklarniowiec (Tetranychus cinnabarinus) – czerwony, często spotykany w szklarniach.
Te szkodniki żerują na spodniej stronie liści, wysysając sok komórkowy, co prowadzi do powstawania żółtych plam, zasychania liści i ograniczenia fotosyntezy. W przypadku masowego występowania przędziorki tworzą pajęczynki, które pokrywają rośliny.
Naturalni wrogowie przędziorków
Jednym z najlepszych sposobów walki z przędziorkami jest wprowadzenie do upraw ich naturalnych wrogów – dobroczynków.
-
Dobroczynek szklarniowy (Phytoseiulus persimilis)
- Wielkością przypomina przędziorki, ale ma dłuższe odnóża i błyszczący, czerwony grzbiet.
- Jeden osobnik zjada dziennie nawet 30 jaj lub 20 larw przędziorka.
- Wymaga wysokiej wilgotności powietrza (ok. 80%), dlatego najlepiej sprawdza się w szklarniach.
-
Dobroczynek kalifornijski (Amblyseius californicus)
- Ma beżowe ubarwienie i jest nieco mniejszy od dobroczynka szklarniowego.
- Zjada mniej przędziorków, ale jest odporniejszy na brak pokarmu i zmienne warunki atmosferyczne.
- Może odżywiać się również pyłkiem i innymi szkodnikami, dzięki czemu przeżywa dłużej w uprawach.
Jak stosować dobroczynki w uprawach?
Dobroczynki należy wprowadzać w miejscach występowania przędziorków w dawce 6-10 szt./m². Przy silnej infestacji dawkę zwiększa się do 20 szt./m². Najlepiej stosować oba gatunki jednocześnie, ponieważ dobroczynek szklarniowy działa szybko, a kalifornijski utrzymuje populację przędziorków na niskim poziomie przez dłuższy czas.
Jak pozbyć się mszyc bez stosowania oprysków?
Dlaczego mszyce są groźne dla roślin?
Mszyce to niewielkie pluskwiaki (1-4 mm), które rozmnażają się błyskawicznie i w krótkim czasie mogą pokryć całe rośliny. Wysysają sok komórkowy, co prowadzi do deformacji liści, ich żółknięcia oraz zahamowania wzrostu roślin. Dodatkowo wydzielają lepką spadź, na której rozwijają się grzyby sadzakowe, a także przenoszą groźne wirusy roślinne.
Najczęściej spotykane gatunki mszyc w ogrodach
Mszyce atakują niemal wszystkie rośliny, a ich nazwy często wskazują na preferowany gatunek żywiciela. Przykłady:
- Mszyca truskawkowa większa (Acyrthosiphon malvae)
- Mszyca malinowa (Aphis idaei)
- Mszyca porzeczkowa (Aphis schneideri)
- Mszyca kapuściana (Brevicoryne brassicae)
- Mszyca czereśniowa (Myzus cerasi)
Parazytoidy – biologiczni sprzymierzeńcy w walce z mszycami
Parazytoidy to drapieżniki, które składają jaja w ciele mszyc, prowadząc do ich śmierci. Najbardziej znanym przedstawicielem jest:
- Mszycarz szklarniowy (Aphidius colemani)
- Długość ciała: 1,5-2,5 mm, brązowe ubarwienie.
- Samica składa jaja w ciele mszyc, które zamieniają się w twarde, rozdęte "mumie".
- Może spasożytować nawet 80% mszyc w uprawie.
Afidiofagi – drapieżniki mszyc
Afidiofagi to owady, które polują na mszyce, zjadając je w całości.
-
Pryszczarek mszycojad (Aphidoletes aphidimyza)
- Drapieżna muchówka przypominająca małe komary.
- Jej larwy (czerwone) odżywiają się mszycami, wprowadzając w ich populację chaos.
-
Biedronka dwukropka (Adalia bipunctata)
- Larwy i dorosłe osobniki są bardzo skuteczne w redukcji populacji mszyc.
- Dorosłe biedronki mogą jednak migrować na duże odległości, co ogranicza ich skuteczność.
Jak stosować naturalnych wrogów mszyc?
- Mszycarze stosuje się w postaci mumii w dawce 1-2 szt./m².
- Pryszczarka mszycojada wprowadza się jako poczwarki (0,5-1 szt./m²).
- Larwy biedronki dwukropki uwalnia się w miejscach występowania mszyc w ilości 50-100 szt./m².
Podsumowanie – naturalna ochrona roślin
Wykorzystanie naturalnych wrogów mszyc i przędziorków to skuteczna i ekologiczna metoda ochrony roślin. Stosowanie dobroczynków, mszycarzy czy pryszczarków pozwala uniknąć chemicznych oprysków, które mogą szkodzić owadom zapylającym oraz innym pożytecznym organizmom w ogrodzie. Warto wdrażać te metody szczególnie w uprawach pod osłonami, gdzie warunki sprzyjają szybkiemu namnażaniu się szkodników.
Dzięki biologicznym metodom zwalczania szkodników Twój ogród może stać się ekologicznym i zdrowym miejscem pełnym naturalnej równowagi!